maandag 31 december 2012

De 10 populairste Netwijslinks van 2012

Na al die lijstjes op de rand van het jaar 2012 konden we bij Netwijs niet achterblijven. De 10 meest bezochte links op www.netwijs.nl van 2012.












dinsdag 18 december 2012

Ik hoef geen digibordsoftware meer!

Via het blog van Remko Boers vond ik een prachtige webapplicatie die het gebruik van digibordsoftware praktisch overbodig maakt: RealtimeBoard. De veelzijdigheid van de applicatie spreekt me enorm aan:
je kunt erop tekenen, schijven, gedrukte tekst maken, afbeeldingen en post-its invoegen, verbindingen tussen objecten maken, eenvoudige vormen invoegen, documenten invoegen vanuit Google Drive. Je kunt deze documenten ook in RealtimeBoard bewerken. Er is ook een bibliotheek beschikbaar met allerlei plaatjes.
Je kunt van het bord een presentatie maken, die een beetje lijkt op de werkwijze in Prezi.

Maar wat maakt het nu extra krachtig: je kunt al dit moois delen met anderen, door hun een uitnodiging te sturen. En dat is wel heel mooi: je hebt een instructie gegeven en de leerlingen kunnen de uitleg later nog eens rustig nakijken.
Of je gebruikt het in het kader van Flipping the classroom: een inleidende instructie die de leerlingen als voorbereiding hebben bekeken, waarna in de klas verdiepende opdrachten gemaakt kunnen worden.
't Is alleen zo jammer dat de tool niet werkt op de iPad: Hij is gebouwd in Flash.
Hier de rondleiding:


RealtimeBoard (Eng) from RealtimeBoard on Vimeo.



woensdag 12 december 2012

Workshop Wereld in getallen

Vorige week vrijdag verzorgden we op een basisschool in Noord-Brabant een workshop over het gebruik van de online oefensoftware van de rekenmethode "Wereld in getallen" van Malmberg. De leerkrachten gebruiken deze software al enige tijd, maar er waren nog geen schoolbrede afspraken gemaakt over de inzet van het programma. De school had van de uitgever vouchers ter waarde van € 600,- gekregen toen ze de methode hadden aangeschaft, dus was deze workshop voor hen gratis.

Na een korte uitleg van het programma gingen de leerkrachten oefeningen maken rond een specifieke opdracht: Wat is het effect van het foutloos maken van een oefening en hoe reageert het programma als er meerdere fouten worden gemaakt? Wat gebeurt er in de registratiemodule? Voor de meeste leerkrachten bevatte deze oefening nog diverse leermomenten. Ook ontdekten enkelen dat je een uitleg krijgt van de oefening als je in het leerkrachtdeel op de naam van de oefening klikt. Dat wisten ze nog niet.
Gaandeweg ontdekten we dat er nog best verschillen waren in aanpak en in kennis.


Nadat de opdracht was uitgevoerd, stonden we stil bij een aantal vragen die te maken hebben met de inzet van het programma, zoals:

  • Hoe kun je binnen het programma differentiëren?
  • Werken alle leerlingen met het programma?
  • Op welke momenten kunnen de leerlingen met het programma werken?
  • Wat doe je met de resultaten van de gemaakte oefeningen?
  • Hoe kun je het programma gericht inzetten om de kwaliteit van het rekenonderwijs te verbeteren?
Dit bleek een goede aanzet om concrete afspraken te maken, ook in het kader van de zorgverbreding.

Elke school die Pluspunt (3) en De Wereld in Getallen (4) heeft aangeschaft tot en met het schooljaar 2010/2011, heeft van Malmberg 6 scholingsbonnen toegestuurd gekregen.
U mag zelf beslissen hoe u deze bonnen inzet voor nascholing, zonder hiervoor zelf kosten te hoeven maken.

U kunt de bonnen bij ons inleveren en wij komen bij u een startworkshop software Pluspunt 3 of De Wereld in Getallen (4) verzorgen.
Let op! Uw bonnen zijn 24 maanden geldig en zijn op naam van uw school gesteld.

Station to Station heeft ruime ervaring met het verzorgen van dergelijke workshops, ook in het gebruik van allerlei andere educatieve software-programma's.

Als u ook gebruik wilt maken van dit aanbod, kunt u contact met ons opnemen: 0348-446963 of info@stationtostation.nl.

dinsdag 11 december 2012

TPACK werkt alleen bij leraren die de T voldoende onder de knie hebben


Het onderwerp vandaag op #netwijs Discussie Dinsdag was “TPACK werkt alleen bij leraren die de T voldoende onder de knie hebben”.  In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Op tpack.nl vinden we de volgende omschrijving: “TPACK, een nieuwe manier om tegen ict in het onderwijs aan te kijken. Het model gaat uit van de specifieke deskundigheid van de leraar: zijn of haar vermogen om de kennis en de vaardigheden die bij een vak horen, op een aantrekkelijke en begrijpelijke manier te presenteren aan de leerling met behulp van ict.
Het TPACK model kan leraren helpen bij het maken van keuzes over hoe ict ingezet kan worden om het leren van een bepaalde vakinhoud te ondersteunen. Tegelijkertijd helpt het TPACK model leraren om kritisch na te denken over hun eigen kennis en de kennis die zij nodig (zouden moeten) hebben om ict zinvol in te kunnen zetten binnen bepaalde vakken met behulp van een bepaalde didactiek.”


kennis
Met de stelling van vandaag draait het om de vraag of je goed met dit model kunt werken als je vrijwel niets weet van de middelen (=T), die je in kunt zetten. Voordat je een koppeling kunt maken tussen de vakinhoud, de pedagogische en didactische aanpak en de te gebruiken middelen, zul je op zijn minst toch enige kennis hiervan moeten hebben. Als je nog nooit van bijv. ‘podcasten’ of ‘vodcasten’ hebt gehoord, zul je niet snel op het idee komen om daar wat mee te doen in een taalles waarin gespreksvaardigheden worden geoefend of tijdens bijvoorbeeld Frans of Duits.

creativiteit
Naast kennis van de middelen speelt ook creativiteit een belangrijke rol in het werken met het TPACK-model. Om een bepaalde vakinhoud over te brengen, volg je een bepaalde pedagogische en didactische aanpak. Per onderwerp zal dit weer anders zijn en ook per leerling (of groep leerlingen). Bij de ene leerling moet je iets regelmatig herhalen, bij de ander moet je visueel ondersteunen en bij weer een ander moet je eerst de grote lijnen eens doornemen. Dat vraagt creativiteit, kennis en vaardigheden van de leraar. Om vervolgens ook de juiste middelen daarbij in te zetten, waardoor de vakinhoud nog beter tot zijn recht komt en/of de aanpak beter tot zijn recht komt, vraagt eveneens kennis, creativiteit en vaardigheid.

open houding en lef
Tijdens de discussie blijkt, dat er meer nodig is: allereerst een open houding en lef. Durf je de methode los te laten en ‘out of the box’ te denken? Daarbij ga je dus vanuit de doelen van de les bedenken wat een goede aanpak zou zijn om die te bereiken en welke middelen je daarbij in kunt zetten. Daarvoor moet je de gebaande wegen van de methode dus willen verlaten. “Daar zit vaak de clou, want velen zien het niet of willen het niet zien of ze hebben de vaardigheden en hulp ervoor niet”.

kwetsbaarheid
Een volgende vereiste is een kwetsbaarheid: Je hoeft niet alles te weten als leraar! En het hoeft ook niet allemaal goed te gaan! De leerlingen kennen vaak zelf ook heel veel middelen, die prima inzetbaar zijn. “Docenten hebben dagelijks dé doelgroep bij uitstek voor hun neus zitten om middelen die ze nog niet kennen te leren kennen.” Durf gebruik te maken van deze kennis van je leerlingen en bespreek hun ideeën. Dat is voor mooie stimulans en werkt uitstekend voor de motivatie. En ga het vervolgens gewoon uitproberen. Bespreek wat goed gaat en wat niet. Bedenk samen dan ook weer hoe je kunt bijstellen of welke alternatieven er zijn.

nuchterheid
Ook en vereiste is nuchterheid. TPACK is zelf ook maar een middel. Je hoeft niet van de ene dag op de ander alle methoden overboord te gooien en alles zelf te doen. Neem gewoon eens één les of één lesonderdeel en pas alleen daarbij het TPACK-model uit. Pas de les aan of verrijk de les. Evalueer dan eens kritisch de effecten bij jou (kosten versus baten) en bij de leerlingen. Wat ging er goed en hoe kwam dat? Wat ging er niet goed en waarom?

passie en gedrevenheid
Volgende vereiste is passie en gedrevenheid: plezier hebben in je vak en het een uitdaging vinden om te vernieuwen en bij te leren. Daarbij helpt het enorm wanneer je met enkele collega’s kunt samenwerken, ideeën kunt uitwisselen, elkaar kunt inspireren en motiveren. Misschien elke week een T(hee)-momentje instellen, waarbij je onder het genot van een kop thee even ervaringen deelt en elkaar nieuwe dingen laat zien.

scholing
Laatste vereiste die aan de orde kwam, was scholing en het onderhouden van kennis en vaardigheden. Onlangs verzuchtte een PABO-docent: “Als je studenten enkele jaren later weer spreekt, lijkt het wel alsof alles wat wij ze leren op de werkvloer weer af wordt geleerd”. Voor de goede orde: Het ging hier over de inzet van ICT. “Tijdens de opleiding hebben de studenten geleerd om zelf lessen te ontwerpen en enkele jaren later zie je ze slaafs de methode volgen.” Jammer van de investering die is gedaan! Aan de andere kant zijn er ook scholen, die juist klagen over het gebrk aan kennis en vaardigheden van studenten die bij hen komen werken. In de hele keten van het onderwijs moet er dus wat gebeuren, willen we echt verder komen: Op de PABO’s en lerarenopleidingen, waar de toekomstige leraren klaargestoomd worden én op de scholen zelf. Bij iedereen moet een bepaalde basiskennis aanwezig zijn en de benodigde vaardigheden. En omdat de ontwikkelingen door gaan, zullen kennis en vaardigheden voortdurend onderhouden moeten worden. Dat hoeft niet altijd door externe scholing, maar kan ook prima door zelfstudie!

faciliteiten
De rijtje vereisten is ongetwijfeld verder uit te breiden. We hebben het immers nog niet eens gehad over faciliteiten: tijd, goed werkende apparatuur, etc. Ook daar zal aandacht voor moeten zijn, maar er zal eerst tussen de oren iets moeten veranderen.

Tot zover de discussie. Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar wil je wel je mening of ervaringen delen? Reageer dan op dit blog, via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT of via Facebook.

Heb je zelf een suggestie voor een interessant discussie-onderwerp? Geef het door via discussiedinsdag.yurls.net. Daar vind je ook alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook het archief van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd , @Netwijs  , @Sjaboepaan , @micelboer , @ToussaintLemeer , @GuusBouwhuis71 , @RJoch , @henkvangils , @Solle050

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.30 uur en 13.30 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT via de hashtag #netwijs. Ook de rest van de week interessant om te volgen!

Let op! Vanaf januari wordt de discussie verplaatst naar 15.30-16.30 uur!

dinsdag 4 december 2012

Mediawijsheid in de Kerndoelen of als rode draad?


Het onderwerp vandaag op #netwijs Discussie Dinsdag was “Mediawijsheid in de Kerndoelen of als rode draad?”.  In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Onlangs schreef Marcel Kesselring een blog met als titel “Scholen en (social) mediawijsheid: hoe stoppen we de digitale kloof?” Daarin pleitte hij ervoor om in de kerndoelen vast te leggen wat leerlingen aan het einde van hun schoolloopbaan moeten  beheersen rond ‘mediawijsheid’. Daarnaast zouden scholen deze dan ook echt moeten opnemen in hun onderwijsprogramma.

Als reactie schreef Jeroen Clemens een blog met als titel “Nederlands en Mediawijsheid moeten trouwen, een reactie op Marcel” vanuit het onderzoek waar hij mee bezig is pleit hij voor een integratie van Nederlands, Informatievaardigheden en Mediawijsheid.

vaardigheden
Daarmee komen we bij onze stelling. Jeroen laat zien, dat er tussen het vakgebied Nederlands in het VO, of de vakken Taal en Begrijpend Lezen, veel raakvlakken zijn met Mediawijsheid. Wanneer je reflecteert op taaluitingen, gespreksvaardigheden oefent, teksten analyseert of informatie zoekt, dan kun je daarbij niet heen om de grote hoeveelheid en verscheidenheid aan digitale teksten en digitale communicatiemiddelen. Jeroen Clemens geeft daarbij aan, dat uit onderzoek ook blijkt, dat hierbij ook ándere vaardigheden nodig zijn, dan bij de teksten uit bijvoorbeeld boeken.

verrijken
Wat voor Nederlands of Taal of Begrijpend Lezen geldt, geldt ook voor andere vakgebieden. Voor Aardrijkskunde zijn er tal van interessante digitale bronnen en tools beschikbaar. Evenzo voor Geschiedenis, Muziek, Creatieve vakken, Vreemde talen, etc. Voor haast elk vak zijn er mogelijkheden en middelen om de les te verrijken. Zowel de leraar als de leerling zal daar dan wel op een goede manier mee om moeten kunnen gaan. Mediawijsheid dus!

meer dan een project
Een ‘Week van de Mediawijsheid’ is zeer geslaagd om aandacht aan het onderwerp te besteden. Maar daar mag het niet bij blijven.  Het moet een opstap zijn naar integratie in het onderwijsprogramma. Natuurlijk kan het nodig zijn om bepaalde onderwerpen eens apart bij de kop te nemen in de vorm van een project(-week). Dat doen we immers bij sociale vaardigheden ook. Wanneer dat nodig is, staan we speciaal stil bij een bepaald aspect, maar daarna stimuleren we de leerlingen om het ook toe te passen in de praktijk. Ook bij sociale vaardigheden blijven we er op terug komen, geven we complimenten voor goed gedrag, herhalen we de afspraken, leggen we verbanden met andere situaties, etc. Waarom zouden voor Mediawijsheid andere regels gelden?

niet vrijblijvend
Marcel Kesselring heeft gelijk wanneer hij aangeeft, dat dat niet vrijblijvend kan zijn. Scholen hebben wat dat betreft een stok achter de deur nodig. De praktijk wijst dat ook uit, uitzonderingen daar gelaten. De digitale kloof wordt in verschillende opzichten groter. Tijd voor actie dus! Die kerndoelen moeten er komen!
Maar, zo wordt tijdens de discussie aangegeven, dan zijn er ook leerlijnen nodig. Je wilt immers niet alleen weten waar je naar toe moet, maar ook hoe je daar komt. Het mooiste zou zijn, wanneer daarbij ook aandacht is voor integratie binnen bestaande vakgebieden. En omdat leraren nu eenmaal gewend zijn in Nederland om volgens de methode les te geven, zijn ook stappenplannen, lesvoorbeelden, lesbrieven, etc. noodzakelijk, waarin concreet wordt uitgewerkt hoe je middelen van nu kunt inzetten tijdens verschillende lessen mét daarbij aandacht voor mediawijsheid. Dus: Nieuwe kerndoelen + leerlijnen + concrete lessen om scholen te helpen om Mediawijsheid als rode draad door hun onderwijsprogramma te laten lopen.

op school doen wat ze thuis ook doen
Aan de andere kant: Door bestaande lessen eens in een ander jasje te steken zet je al een paar stappen in de goede richting. Thuis doen leerlingen dat eigenlijk al spontaan. Ze delen wat ze maken of leuk vinden via social media, ze spelen games in het Engels en moeten daarbij soms ook zelf in het Engels communiceren, ze leggen contacten met campingvrienden in het buitenland, maken zelf liedjes en zetten dat op YouTube. Ze leren het van elkaar, via instructiefilmpjes of door gewoon uit te proberen. Wat zou het mooi zijn wanneer ze dat ook op school zouden kunnen doen én dan daarbij ook nog eens begeleiding zouden krijgen voor lastige dingen die ze tegen komen of gewezen worden op zaken die ze over het hoofd zien of gewoon niet over nadenken; zowel vakinhoudelijk als mediawijs!

Enerzijds moeten we Mediawijsheid dus borgen  door het op te nemen in de kerndoelen, anderzijds moeten we onze ogen openen voor de kansen die er liggen bij alle vakgebieden om mediawijsheid aan de orde te stellen door eens ándere middelen te gebruiken dan die van de methode. Dan komt het er niet bij, maar in plaats van. De gemotiveerde leerlingen krijg je er gratis bij!

Tot zover de discussie. Was je niet in de gelegenheid om mee te doen met de discussie, maar wil je wel je mening of ervaringen delen? Reageer dan op dit blog, via de LinkedIn-groep De toekomst voor onderwijs en ICT of via Facebook.

Heb je zelf een suggestie voor een interessant discussie-onderwerp? Geef het door via discussiedinsdag.yurls.net. Daar vind je ook alle tijdens de discussie genoemde linkjes en ook het archief van alle voorgaande discussies.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd, @Netwijs , @compie67 , @gerarddummer, @GuusBouwhuis71 , @Sjaboepaan , @Hogenkampv

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen 12.30 uur en 13.30 uur op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT via de hashtag #netwijs. Ook de rest van de week interessant om te volgen!


Let op! Vanaf januari wordt de discussie verplaatst naar 15.30-16.30 uur!