Wat werkt met ICT in het onderwijs

Op woensdag 24 april werd de jaarlijkse conferentie "Wat werkt met ICT in het onderwijs" georganiseerd door Kennisnet in het Diligentia Theater in Den Haag. Tijdens het congres delen onderzoekers en onderwijsprofessionals in korte pitches van 5 minuten de onderzoeksoogst van het afgelopen jaar. Dit jaar werd niet alleen onderzoek dat door Kennisnet werd geregisseerd, maar ook extern onderzoek uit Nederland en België gepresenteerd.

Kennisnet is een wetenschappelijk tijdschrift 4W gestart over opbrengsten en werking van ict in het onderwijs. 4W verschijnt elk kwartaal en biedt een actueel overzicht van wat we weten over ict voor leren, organiseren en professionaliseren. Aanmelden is gratis en zou ik zeker doen!

Er werden tijdens de conferentie in totaal vijftien pitches gegeven rondom vijf onderzoeksgebieden:

1. Meten en maatwerk
2. Mediawijsheid
3. Taal en Rekenen
4. Onderwijstijd
5. Professionalisering

Vijftien onderzoeken
In één dag ben je snel op de hoogte van vijftien onderzoeken over "Wat werkt met ICT in het onderwijs". Na elke pitch was er ook gelegenheid om kennis te maken met de onderzoekers en vragen te stellen.

De dag werd geopend door Sanna Järvelä met een Keynote rondom het onderwerp ‘Socially shared regulation of learning – Preparing students to the 21st century learning’

Zelfregulering
Wat mij is bijgebleven van deze presentatie is dat leerstrategieën makkelijk aan te leren zijn, maar dat leerlingen deze stategieën niet (altijd) uit zichzelf toepassen. De vaardigheid op zichzelf aanleren is niet genoeg. Het gaat ook om motivatie. Daarbij spelen emoties een belangrijke rol om de leerstategie ook daadwerkelijk te gebruiken als je hem nodig hebt.

Goede studenten reguleren zichzelf  en elkaar. Het bestuderen van je eigen kennis en vaardigheden en dit onderhouden en uitbreiden is een levenslang proces. Zelfregulering kun je leren en steeds beter in worden. Nadenken over je eigen denken... Welke taak  moet ik volbrengen? Welke doelen ga ik stellen? Wat is mijn planning? Welke strategie kies ik? De aanpak doet me denken aan de beertjesmethode van Meichenbaum.

Co reguleren
Co reguleren is elkaar helpen in het samenwerkingsproces. Elkaar feedback geven. Plannen. Vragen stellen etc. Wat is ons doel? Wat is hiervoor de beste strategie? Wat is de beste strategied waar we het allemaal overeens zijn?
Computer Suported Collabrative Learning
Hierbij gaat het om het samenwerkend leren, maar dan is er een technisch middel dat de samenwerking ondersteund. Dit kan bijvoorbeeld een smartphone, tablet of pc zijn. Om succesvol te zijn als school moet er een goed theoritisch concept aan ten grondslag liggen en heb je creatieve leerkrachten nodig. Een voorbeeld hiervan is de UBIKO school.
Hieronder de twee presentaties die mij het meest zijn bijgebleven in positieve zin:

Leren ‘leren’ van een virtuele agent
Kinderen moeten dus leren hoe ze moeten leren. Zij beschikken niet over voldoende metacognitieve vaardigheden om te weten hoe ze moeten leren. In het onderwijs is er onvoldoende aandacht voor het aanleren van deze vaardigheden. Inge Molenaar heeft aan de Radboud Universiteit een virtuele agent ontwikkeld die leerlingen helpt om op een actieve manier te leren en te reflecteren op hun eigen leerproces door het geven van feedback. Dit leidt ook tot beter groepsleren.

Schrijfonderwijs
Het schrijven van teksten is een complex proces: geschreven teksten van leerlingen tussen groep 6 en groep 8 van de basisschool laten nauwelijks verbetering zien.
Het computerprogramma Tio-schrijven is een leeromgeving voor schrijvers in ontwikkeling en levert leerwinst op, zo wijst onderzoek van Theo Pullens verbonden aan de Avans Hogeschool uit.

 Lees alle verslagen over alle onderwerpen op de website van Kennisnet.