dinsdag 22 juni 2010

Kennis rond onderwijs en ICT lijkt leerkracht niet te bereiken.

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Kennis rond onderwijs en ICT lijkt leerkracht niet te bereiken. Waar zit de uitdaging?”. In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Met enige regelmaat valt er gratis bij mij een brochure van Kennisnet in de bus, uit de onderzoeksreeks. “Deze reeks heeft als doel het onderwijs te informeren over wat werkt met ict”, zo valt op de website te lezen. In de praktijk blijkt dat doel echter maar ten dele gehaald. Veel mensen, die in het onderwijs werkzaam zijn blijken de reeks niet te kennen. Erg jammer, want ze bevat waardevolle informatie, die door scholen gebruikt kan worden, wanneer zij bezig zijn met visieontwikkeling.

Nu is Kennisnet niet de enige bron van informatie voor scholen als het gaat om de inzet van ICT, of Nieuwe Media zo u wilt, maar de vraag is of via de andere kanalen meer succes wordt geboekt. Bereikt de informatie de man of vrouw voor de klas? Of komt het niet verder dan de geïnteresseerde ict-coördinator, die zijn of haar uiterste best doet om collega’s enthousiast te krijgen? Waar ligt de grens tussen dingen aangereikt krijgen en zelf actief de ontwikkelingen volgen, tussen consumeren en zelfstudie?

Terecht wordt in de discussie opgemerkt, dat de hoeveelheid beschikbare informatie en de snelheid van de ontwikkelingen enorm is. Er zal dus iemand binnen de school moeten zijn, die het kaf van het koren scheidt. Centrale vraag daarbij is: Wat is onze visie op onderwijs en welke informatie sluit daar het beste bij aan? Als je als school van mening bent, dat de leerkracht of docent degene is, die informatie overdraagt aan de leerlingen, is het weinig relevant je uitgebreid te verdiepen in het zoeken van informatie op internet door leerlingen. Heb je als school begaafdheid als speerpunt, dan is het zinvol je team te voeden met informatie over hoe nieuwe media daarbij zinvol en effectief ingezet kunnen worden. Wanneer de informatiestroom, zo gefilterd, bij de leerkracht aankomt is de kans op een geïnteresseerde ontvangst groter.

ICT-coördinatoren lopen er regelmatig tegenaan, dat collega’s zelf de informatie al filteren, namelijk vanuit de gedachte dat ICT iets is wat er ook nog eens bij komt. Als ik net doe of het er niet is, dan gaat het misschien vanzelf wel weg. Hoewel het feit, dat leerkrachten en docenten een forse workload hebben, niet valt te ontkennen, gaan ze met deze houding toch tekort door de bocht. Ten eerste, omdat de ontwikkelingen er nu eenmaal zijn en ook echt wel door gaan. Ten tweede, omdat ze dan hun ogen sluiten voor het feit, dat het in het onderwijs draait om het voorbereiden van leerlingen op de maatschappij en zo mogelijk op de maatschappij zoals deze er uit ziet op het moment, dat de leerling volwassen is en geacht wordt zichzelf te redden. Dat is een maatschappij waarin ICT of Nieuwe Media volledig zijn geïntegreerd in bijna alle dingen, die we doen. Alle reden dus om ICT ook volledig te integreren in ons onderwijs en het niet als iets opzichzelfstaands te bestempelen.

In de discussie kwamen verschillende concrete tips naar voren om als school hier aan te werken. We delen ze in op categorie:

Informeren en Enthousiasmeren
  • Laat leerkrachten ervaren wat het met de leerbeleving van kinderen doet wanneer ICT wordt ingezet tijdens de lessen, ánders dan als oefenmiddel.
  • Zorg voor inspirerende voorbeelden, die aansluiten bij de visie van de school en de situatie van de leerkrachten.
  • Geef als ICT-coördinator eens een voorbeeldles in de klas van een collega of vraag één van de andere vaardige collega’s dat te doen.
  • Geef tijdens elke teamvergadering of op een vaste dag tijdens de lunch een korte presentatie voor alle leerkrachten: Laat een interessant filmpje zien (bijv. van leraar24), toon een paar handige RSS-feeds, laat een educatieve website zien. Zorg wel, dat het aansluit bij speerpunten binnen de school!
Scholing
  • Geef leerkrachten de kans om te doen en te ervaren. Een praktische training waarin ze veel kunnen oefenen op hun eigen niveau en aansluitend op hun situatie. Geef daarbij keuzemogelijkheden, zodat ze zelf een vorm van regie hebben.
  • Bekijk de mogelijkheid om de trainer, ook tijdens de lessen eens in de klassen te laten kijken en te laten coachen on-the-job.
  • Een training moet praktisch en direct toepasbaar zijn en zorgen voor een plezierige leerervaring voor de leerkrachten en later voor hun leerlingen.
Visie, Beleid en Organisatie
  • Vermijd het woord ICT en spreek over “veranderingen” of ”nieuwe werkvormen”.
  • Spreek over de opbrengsten en niet over de techniek.
  • Geef de leerkrachten de tijd om zich de dingen eigen te maken.
  • Heb niet alleen aandacht voor de vaardigheden, maar ook voor het klassenmanagement.
  • Ontdek waar de angst zit, want dat is het vaak, en help deze stapje voor stapje te overwinnen.
  • Faciliteer als school de leerkrachten, door een vast percentage van de niet-lesgebonden uren te reserveren voor zelfstudie (om breed alle ontwikkelingen rond onderwijs, didactiek, etc. bij te houden).
  • Maak als team duidelijke afspraken en spreek elkaar daar op aan.
Tot zover het verslag van de discussie. Er valt nog veel meer over te zeggen! Heeft u zelf nog aanvullende opmerkingen of ideeën? Plaats ze als reactie op deze blogpost.
Op discussiedinsdag.yurls.net vindt u nog enkele interessante aanvullende links, die genoemd werden tijdens de discussie.

Volgende week houden weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen twaalf en twee op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

1 opmerking:

  1. Fijn hoor zo'n samenvatting. Ik kon weer niet meedoen wegens upc perikelen op school. Maar dan is het goed om een samenvatting te kunnen zien. (dat verdiend een bloemetje:) Ik ben bezig met een weblog ter inspiratie en voorlichting voor de leerkrachten van mijn school (en andere scholen)

    BeantwoordenVerwijderen