dinsdag 24 mei 2011

Schoolcultuur bepalend voor inzet ICT in het onderwijs

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Schoolcultuur bepalend voor inzet ICT in het onderwijs”.  In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Enkele dagen geleden startte Henk Heurter via LinkedIn een discussie over oudere leerkrachten met weinig affiniteit met digitale middelen. Al snel barstte de discussie los. Uiteraard over de relatie tussen ICT-gebruik en leeftijd. Daar is veel op af te dingen. Het balletje werd ook naar de jonge leerkrachten gespeeld: Zij kunnen misschien wel met ICT overweg, maar niet didactisch! Op een gegeven moment werd de ‘verandercultuur’ ingebracht. Is dat niet veel meer de bepalende factor? Iets breder: Is de schoolcultuur bepalend voor de inzet van ICT in het onderwijs op een school?

Al snel kwam er een reactie op de stelling: “Als de leidinggevende het belang van ICT inziet, dan ben je al een heel eind. Hij of zij moet het belang van ICT vertellen in een team. Verder uiteraard tijd vrijmaken, bijv. door een werkvergadering. Daarnaast ook de ICT'er de vrijheid geven om vernieuwingen te lanceren in een team.” Een ander reageerde: “Leidinggevenden moeten vooral in woord én in daad achter hun ICT’er staan.” Weer een ander reageerde, dat “ICT bij leidinggevenden geen prioriteit meer heeft door bezuinigingen en andere sores.”  (Zie ook een eerdere discussie over de rol van de directeur.) Zou dan niet de leeftijd of de schoolcultuur, maar de leidinggevende de bepalende factor zijn?

Ook de plaats van de ICT-coördinator werd ingebracht. Deze moet veel meer gesteund worden door de directeur en voldoende tijd krijgen om de taak uit te voeren. Vaak is de ICT’er ook gewoon leerkracht. Hiërarchisch gezien staat de ICT’er niet boven maar naast de andere leerkrachten. Dat is een lastige positie om dingen van de grond te krijgen. Hij of zij kan collega’s helpen, maar uiteindelijk heeft hij of zij niets in te brengen.  Moet het wel een ‘taak’ zijn eigenlijk? Zou het niet een functie moeten zijn in de LB-schaal? Dan heeft de ICT-coördinator veel meer een status binnen het team. Ditzelfde geldt ook de Bovenschools ICT-coördinatoren. (Zie ook een eerdere discussie hier over.)

Het kan ook zijn, dat dergelijke discussies over leeftijd, gebrek aan didactische vaardigheden, de rol van de leidinggevende of de functiewaardering voor de ICT-coördinator juist weer wijzen in de richting van de schoolcultuur. Ben je als team afhankelijk van een directeur die ICT-minded is of een Onderwijskundig ICT’er in een LB-schaal? Komt er dan pas beweging? Gaan dan de leerkrachten enthousiast aan de slag met ICT in hun lessen? Of ligt het dan aan de haperende hardware, de beperkte hoeveelheid digitaal lesmateriaal, het budget of het gebrek aan tijd?

Is er eigenlijk wel een bepalende factor aan te wijzen? Of kan elk van de genoemde items bepalend zijn als factor? Daarmee komen we toch weer op de schoolcultuur. Het balletje blijven rondspelen is niet de oplossing. Voor je eigen school moet je kijken wat in de huidige situatie succesfactoren zijn en wat faalfactoren. En vervolgens kijken hoe de succesfactoren versterkt en de faalfactoren omgebogen kunnen worden. Kijken vanuit de visie naar de kansen en bedreigingen. Niet kijken naar de rol van de ander of de voorwaarden en omstandigheden, maar samenwerken en gebruik maken van de mogelijkheden die er wél zijn.

En ja, dan moet iedereen wel zijn eigen verantwoordelijkheid oppakken. Dus leerkrachten nemen zelf initiatieven. Degenen die affiniteit met ICT binnen hun lessen hebben gaan anderen inspireren. De ICT’er maakt zich sterk voor visie, beleid, scholing en gaat een coachende rol innemen. Bepaal je doel, maak een plan en omschrijf wat je nodig hebt en wat de (verwachtte) resultaten zijn en stap daarmee naar de directie. En de directie, die gaat de plannen serieus nemen en ondersteunen. Allereerst door achter de ICT’er te gaan staan in plaats van er tegenover, maar ook door te zoeken naar mogelijkheden en middelen om zijn team te faciliteren. Dan worden niet langer middelen aangeschaft zonder dat er tijd en geld is om er ook mee te leren werken. Leiderschap tonen dus.

En dat hoeft niet altijd veel te kosten. Vaak is er al zoveel aan kennis en middelen binnen de school aanwezig en is alleen een goed plan al genoeg om er rendement uit te halen. Als de wil er maar is!
Het zou mooi zijn je als team gezamenlijk zo weet te veranderen, dat die niet langer de schoolcultuur  de bepalende factor is, maar de leerlingen met hun leerbehoefte.

Tot zover het uitgewerkte verslag van de discussie. Op discussiedinsdag.yurls.net vind je van alle discussies de bijbehorende interessante aanvullende links, die genoemd werden tijdens de discussies. Heb je zelf een suggestie voor een interessant onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com om het door te geven.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd, @Netwijs , @marboneveld , @eRKa58 , @WillemICT , @Laagwater , @Kletskous , @jelmerevers , @Eduadvies , @Eelsk , @ellishouben81 , @michelboer , @Schoolimpuls , @lhumme

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen twaalf en twee op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten