ICT-vaardigheidsniveau van leerlingen, die de basisschool verlaten is belabberd!

Het onderwerp vandaag op Discussie Dinsdag was “Het ict-vaardigheidsniveau van leerlingen die de basisschool verlaten is belabberd!” In dit artikel een uitgewerkte samenvatting.

Enige weken geleden hadden we een discussie met als onderwerp “Een Leerlijn ICT is volkomen achterhaald!”. Daarin kwam al naar voren, dat ICT zo geïntegreerd is in ons dagelijks leven, dat het vreemd is om dat niet te doen in ons onderwijs. Er zijn tal van mogelijkheden om ICT als middel in te zetten binnen de reguliere lessen. Stel je daarbij als leerkracht of docent eerst de vraag wat je onderwijsdoel is en bekijk dan hoe ICT een middel kan zijn om dat doel te bereiken en in welke vorm.
Ook de vaardigheden, die dat vervolgens van de leerlingen vraagt kwam aan bod. Eén van de conclusies was, dat een basisleerlijn ICT-vaardigheden zowel voor de leerkracht als de leerling een belangrijke leidraad vormt om de kwaliteit te bewaken.

De stelling van vandaag was een verzuchting van een VO-docent. Leerlingen kunnen vanalles met hyves, msn en YouTube. Maar als ze informatie op moeten zoeken en verwerken, dan wordt het zweten. Daarvoor ontbreken de vaardigheden.
Nu zullen er in de praktijk grote verschillen zijn. Veel basisscholen hebben een leerlijn ICT-vaardigheden en laten leerlingen gericht oefenen om zich deze vaardigheden eigen te maken; al dan niet geïntegreerd in andere vakken. Veel scholen echter hebben deze leerlijn niet of hebben hem alleen maar op papier staan. En op veel scholen is de uitvoering afhankelijk van de vaardigheden van de leerkracht, die daar vaak ook niet op wordt aangesproken.
De vraag naar de oorzaak van een dergelijke verzuchting van VO-docent laat zich dus op meerdere manieren beantwoorden als we kijken naar het PO. Maar we moeten ook kijken naar het VO. Is voldoende duidelijk wat leerlingen moeten beheersen binnen het VO als het gaat om ICT-vaardigheden? Ook dat zal per school verschillen. Wanneer het VO een duidelijk competentieprofiel zou opstellen met een duidelijk omschreven startniveau, dan zou dit het PO in staat stellen om daar met hun leerlijn op aan te sluiten. Deze lijn kan overigens ook weer worden doorgetrokken richting MBO en HBO.

Ook hierbij ontstond weer een discussie over de vaardigheden van de leerkrachten en docenten zelf. Allereerst geldt, dat zij kennis moeten hebben van de middelen en mogelijkheden. Zonder dat zullen ze het ook niet gaan inzetten en ook niet hun leerlingen kunnen inspireren en uitnodigen. Of ze zelf alle programma’s e.d. ook moeten beheersen is maar de vraag. Wanneer ze de leerlingen voldoende kunnen faciliteren en begeleiden, dan zijn leerlingen ook prima in staat om zelf op ontdekking te gaan en elkaar te helpen. Blijkt echter, dat hun eigen vaardigheid een belemmerende factor is, waardoor ook de afspraken binnen de leerlijn in gevaar komen, dan zal moeten worden ingegrepen. Door hulp van een collega, ondersteuning van een ICT-coördinator, inzet van een vakdocent of door scholing. Vanuit het management zal daar oog voor moeten zijn. Zij zullen het bespreekbaar moeten maken en dit moeten faciliteren.

Toch maar weer een digitaal rijbewijs invoeren? Niet in de vorm zoals we die hebben gehad. Daarbij kregen leerkrachten en docenten allerlei programma’s en vaardigheden voorgeschoteld, waar ze in de praktijk niets mee konden. Het heeft alleen toegevoegde waarde wanneer het ook echt is toegespitst op dat wat nodig is om de leerlingen goed en eigentijds onderwijs te geven. Vaardigheden en programma’s, die ze ook daadwerkelijk zullen moeten gebruiken in de praktijk.

Belangrijke aandachtspunten voor zowel de leerkracht of docent als voor de leerling zijn: veilig internetten, gevolgen inzien van reageren op Internet, sociale netwerken, informatieverwerking, zoekvaardigheden, documentbeheer, enzovoort. Dat kan via een aparte leerlijn maar wel met een koppeling naar en integratie in de verschillende vakken.
In dit kader verwijzen we ook naar bijv. de Kennisbasis ICT en de Inventarisatie ICT-competenties. Goed om kennis van te nemen!

Tot zover het verslag van de discussie. Was je niet in de gelegenheid om mee te doen, maar heb je wel waardevolle aanvullingen, inspirerende voorbeelden, opmerkingen of interessante links? Plaats jouw reactie onder deze blogpost.

Op discussiedinsdag.yurls.net vind je van alle discussies de bijbehorende interessante aanvullende links, die genoemd werden tijdens de discussies. Heb je zelf een suggestie voor een interessant onderwerp? Mail naar discussiedinsdag@gmail.com om het door te geven.

Aan deze discussie deden de volgende Tweeps mee:
@rinusd, @Netwijs , @myrandreas , @digikennis , @ YorickSaeijs , @robertdevilee , @MarcelMarkvoort , @karinwinters , @Boupas , @JohnLeeGain , @RobbertZ80 , @MarjoleinEdel , @MevrouwtjeT , @kletskous , @sabineverbeek , @marboneveld , @Afwels , @PascalMarcelis , @florinablokland , @Sjaboepaan

Volgende week weer een nieuwe discussie over een nieuw onderwerp!
#netwijs Discussie Dinsdag: elke dinsdag tussen twaalf en twee op Twitter. Discussieer mee over Onderwijs en ICT!