Deze week de les: 'Interview een dier met Prezi'.
Je kunt het lesmateriaal downloaden op de website van Netwijs.
We stellen het erg op prijs als leerkrachten hun ervaringen met ons delen. Dat kan door een bericht achter te laten op ons Blog, te Twitteren naar @netwijs of te reageren via email naar info@netwijs.infoHeeft u ook een innovatieve les gemaakt of heeft u een innovatieve ICT toepassing die u geschikt vindt. Mail ons uw les of lesidee: info@netwijs.info
P.S. Wist u dat scholen die het C3LO netwerk hebben iedere twee weken een nieuwe les op het netwerk krijgen die door de leerlingen zelfstandig verwerkt kan worden? Deze wordt door onze onderwijsredactie ontwikkeld. Een voorbeeld vindt u hier.
Mediawijsheid associëren veel mensen met 'veilig internet', 'internetprotocollen' en dergelijke. Het is echter veel meer.
De Raad voor Cultuur definieerde het via deze website in 2005 als volgt:
Mediawijsheid staat voor ‘het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld.’
Het gaat er om dat we in staat zijn om oude (televisie, radio, pers) en nieuwe media (internettoepassingen, sms) te gebruiken en dat we een gezonde mentaliteit ten opzichte van deze media hebben, waarbij we ons bewust zijn van de mogelijkheden en van de context van informatie.
De vaardigheden met betrekking tot nieuwe media kunnen worden ingedeeld in ict-vaardigheden, informatievaardigheden en veilig mediagebruik.
Veilig mediagebruik is slechts één van de drie aspecten. Met de eerstgenoemde, ict-vaardigheden, wordt in het onderwijs veel gedaan. De meeste leerlingen worden op de een of andere manier best vaardig met Word, PowerPoint en dergelijke. Scholen regelen dat via cursussen (gekocht, via internet of zelf ontwikkeld).
Het handen en voeten geven aan het aspect 'informatievaardigheden' is een stuk ingewikkelder. Het gaat hier om het verwerven, selecteren en verwerken van informatie. Leerlingen gaan dan bijvoorbeeld een werkstuk maken en presenteren. Als presentatiemiddelen worden vaak Word en PowerPoint gebruikt.
Uiteraard hebben alledrie de aspecten verband met elkaar: als je informatievaardigheden wilt leren, moet je ict vaardigheden hebben en op school (en thuis) moet dat in een veilige omgeving plaatsvinden.
Bij het digitaal verwerken van leerstof gaat het redelijk vaak mis. Een van de belangrijkste oorzaken ligt bij de leerkracht zelf, doordat de opdracht voor de leerlingen niet gestructureerd is. 'Maak een werkstuk over China' is een opdracht die - zonder verdere specificatie - gedoemd is te mislukken. Voor de leerling is niet duidelijke waaraan de opdracht dient te voldoen: er is geen nadrukkelijk leerdoel aan verbonden, geen tijdspad, geen restrictie qua tijd, taalgebruik en vormgeving, geen aanwijzingen betreffende de manier waarop bronnen moeten worden gezocht. Kortom: de leerling weet niet wanneer de opdracht succesvol is afgerond. Gevolg: teleurstelling voor de leerkracht omdat het uiteindelijke resultaat niet opweegt tegen de geïnvesteerde tijd (ze zitten oeverloos te zoeken op internet en zijn vooral bezig met allerlei toeters en bellen in PowerPoint, terwijl de inhoud nagenoeg niets voorstelt). Voor de leerling is het eveneens een teleurstelling, omdat het eindresultaat vaak niet voldoet aan de (niet duidelijk uitgesproken verwachting) van de leerkracht.
Als bezwaar wordt (vaak terecht) door de leerkracht aangevoerd dat het vrijwel ondoenlijk is om zelf lesmateriaal en opdrachten te gaan maken voor allerlei mogelijke deelonderwerpen die in school de revue passeren. Die tijd ontbreekt simpelweg. Anderzijds is er wel sterk de aandrang om ICT een rol te geven bij het realiseren van de leerdoelen: van vele zijden wordt dat verlangd: door het bevoegd gezag (dat veel geld investeert), door de schoolleiding, door de inspectie, door de ouders... En tegelijkertijd moet er opbrengstgericht gewerkt worden.
De les 'Interview een dier met Prezi', onderdeel van de lessenserie die de ICT adviseurs van Station to Station maken, is gebaseerd op een sjabloon. Iedere keer wanneer er in de biologieles een dier de revue passeert kan de leerkracht dit sjabloon hanteren als grondslag voor een digitale les. Hierbij geldt dat het wiel niet iedere keer opnieuw hoeft te worden uitgevonden: het sjabloon hoeft slechts op enkele punten te worden aangepast. In de les zijn alle stappen die de leerling moet afleggen, opgenomen. Voor leerlingen zijn de opdrachten die gebaseerd zijn op dit sjabloon, dan ook eenduidig: ze weten wat er van ze verwacht wordt. Er zit structuur in: het is duidelijk wanneer de opdracht aan de eisen voldoet.
Dit sjabloon leent zich alleen voor lessen waarin een dier het onderwerp is. Of toch niet? Waarom zou de les niet te gebruiken zijn bij het interviewen van een beroemd personage? Of een gebouw? In dat geval moet het sjabloon op meerdere punten worden aangepast, maar het principe 'sjabloon' blijft intact.
De kritische lezer zal kunnen tegenwerpen, dat leerlingen hiermee niet zelf leren zoeken naar informatie, omdat de leerkracht steeds de bronnen aangeeft. Een terechte opmerking. U dient dit sjabloon dan ook te zien als een variant. In dit geval een variant waarbij de leerkracht redelijk veel voorstructureert. Indien leerlingen hiermee voldoende ervaring hebben opgedaan, kan er een sjabloon ontworpen worden, waarbij niet heel specifiek naar een website wordt verwezen, maar bijvoorbeeld naar een zoekmachine voor leerlingen. Op die wijze krijgen leerlingen meer ruimte voor eigen inbreng en is de inspanning voor de leerkracht verminderd. Er zijn meer varianten denkbaar, waarbij bijvoorbeeld leerlingen hun eigen leervragen bedenken: wat weet ik al van het onderwerp en wat wil ik nog meer weten?
In eerste instantie is de aangeboden les een manier om - in de vorm van een sjabloon - met relatief weinig inspanning een goed resultaat halen. Goede resultaten houden in dat de leerdoelen gehaald worden, dat leerlingen met plezier aan hun opdrachten werken en dat leerkrachten kunnen genieten van het enthousiasme van de kinderen die kennis maken met nieuwe werkvormen en daardoor 'bij de les' blijven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten